........................................................ * Διαδικτυακό περιοδικό διατροφής και βιολογικών προϊόντων *


Η φωτογραφία μου
με τον δημοσιογράφο Πάνο Αϊβαλή,
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
.......................................................Άνθρωποι και Φύση πάνω από τα κέρδη
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα νακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.

Καλλιστώ

Καλλιστώ
Καλλιστώ: Η μελέτη, προστασία και διαχείριση των πληθυσμών και βιοτόπων των μεγάλων σαρκοφάγων και άλλων απειλούμενων ειδών της άγριας πανίδας.
ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑΚΑΗΜΕΝΗ ΕΛΛΑΔΑ

Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2018

"Βουνά, φαρμακεία ζωής" του Φώτη Κατέβα

   ΑΝΟΙΧΤΟ ΒΙΒΛΙΟ      

28.09.2018,
γράφει ο  Πέτρος Μανταίος *


Παράλλαξα στον τίτλο εμβληματική φράση του Παράκελσου (Ελβετός πανεπιστήμονας του 16ου αιώνα· σπουδαίος· ό,τι βάλει ο νους σου!): «Το μεγάλο φαρμακείο της φύσης» (πολύ κοντά πιστεύω στο επίσης εμβληματικό ενός δικού μας, του Ηράκλειτου: «Φύσις κρύπτεσθαι φιλεί»· στη φύση αρέσει το κρυφτούλι…), για να γράψω για το βιβλίο του Φώτη Κατέβα «Τα βουνά προηγούνται» (έκδοση Ευτοπία) σαν βουνά φαρμακεία ζωής, που μεθερμηνεύεται ως φαρμακεία (υπό ευρεία έννοια θεραπευτήρια· από το θεραπεύω = υπηρετώ) κοινωνικής δραστηριότητας, άρα και κοινωνικής συμμετοχής.

~~~~~~~~~~

Φώτης Κατέβας Τα βουνά προηγούνται Η Φιλοπρόοδος Ενωση Καροπλεσίου Αγράφων μέσα από το αρχείο του Γιάννη Κοσπεντάρη (1933-1936) Εκδόσεις Ευτοπία, 2017 Σελ. 136 | 

~~~~~~~~~~

Το βιβλίο του Κατέβα στηρίζεται και αξιοποιεί επαρκέστατα το προσωπικό αρχείο ενός Ευρυτάνα φιλόλογου από το Καροπλέσι (όρια σημερινών νομών Ευρυτανίας – Καρδίτσας), του Γιάννη Κοσπεντάρη, πρωτοπόρου στην εποχή του (Μεσοπόλεμος), νεότατου τότε, πρωτοδιορισμένου καθηγητή, που με εξίσου πρωτοπόρα συντροφιά, νέων επίσης συγχωριανών του, δημιούργησαν, το 1932-33, τη Φιλοπρόοδο Ενωση Καροπλεσίου (ΦΕΚ), η οποία, με τις θέσεις και τη δράση της, επέδρασε στη μετέπειτα, επί Κατοχής, Κυβέρνηση του Βουνού (ΠΕΕΑ: Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης), ιδίως σε θέματα λαϊκής αυτοδιοίκησης και λαϊκής δικαιοσύνης, όσο και στη διαμόρφωση ενός νεοελληνικού κοινοτισμού, σαν συνέχεια του κοινοτισμού, πρωτίστως στην ορεινή Ελλάδα, της τουρκοκρατίας.

Πρόφτασα να γνωρίσω, έστω λίγο, τον Γιάννη Κοσπεντάρη, εμπνευστή της ΦΕΚ, το αρχείο του οποίου παραχώρησε στον συγγραφέα ο γιος του, Γιώργος, γαμπρός μου από ανιψιά και φίλος. Εχουμε κι εμείς τα σόγια μας! Μόνο που τα βλέπουμε κάπως διαφορετικά από άλλους! Ηταν άνθρωπος ευγενής, μειλίχιος, με μία ιδιότητα που θα έλεγα ξεχωριστή, σπάνια για Ελληνα και επιπλέον αριστερό, κομμουνιστή: Ακουγε! Ηξερε, μπορούσε και άκουγε. Γιατί πρέπει να ξέρεις και να μπορείς να ακούς. Αλλιώς, είσαι και συ στον σωρό αυτών που γεννήθηκαν γνωρίζοντας. Ο Γιάννης Κοσπεντάρης ήταν εκτός σωρού. Ηταν από τη μεριά αυτών που γεννήθηκαν για να μαθαίνουν. Και μαθαίνει κανείς, μόνο όταν ξέρει να ακούει.
Ακουγε, μάθαινε, διαμορφωνόταν και διαμόρφωνε· το άλλο, το διαφορετικό, το χρήσιμο και το ωραίο. Το ωφέλιμο στον συνάνθρωπο και στον τόπο. Του κόστισε: χρόνια διωγμοί, φυλακές, εξορίες. Ετσι είναι αυτά. Αμα στρατευτείς με το χρήσιμο, το ωφέλιμο, το ωραίο, με το κοινό καλό, δεν περνάς… απαρατήρητος από τις εξουσίες· συντεταγμένες ή ασύντακτες. Τι εννοώ «ασύντακτες»; Εάν θεωρήσουμε, λόγου χάριν, συντεταγμένη εξουσία την τότε χωροφυλακή, η ΦΕΚ π.χ. καθιέρωσε στο Καροπλέσι λαϊκή δικαιοσύνη προς επίλυση, διά συμβιβασμού, μικροδιαφορών, ώστε να μην τραβιούνται οι κάτοικοι στα δικαστήρια για ψύλλου πήδημα. Πήγε τόσο καλά, την αναγνώρισαν τόσο οι Καροπλεσίτες, που όταν ήρθε η δικτατορία του Μεταξά, το ’37, καταργήθηκε μετά από διάβημα που έκαναν στον τοπικό εισαγγελέα δικηγόροι και δικολάβοι της Καρδίτσας. «Ασύντακτη» εξουσία που… είχε χάσει τη δουλειά της!
Στις 25 Αυγούστου 1935, μετά από πολλές δυσκολίες, πραγματοποιείται στο Καροπλέσι η Α' Συνδιάσκεψη Κοινοτήτων τέως Δήμου Δολόπων· πρωτοβουλία της ΦΕΚ και η συνδιάσκεψη. Τότε ο τέως Δήμος Δολόπων –οχτώ χωριά– αριθμούσε περί τους 4.000 κατοίκους. Σήμερα, ζήτημα είναι αν φτάνουν τους 400. Στο Καροπλέσι πάντως, ο τελευταίος μαθητής Δημοτικού αποφοίτησε πριν από περίπου 40 χρόνια! Ούτε όμως τότε τα πράγματα ήταν καλύτερα από πληθυσμιακής απόψεως· στην Ευρυτανία, όσο και στην υπόλοιπη ορεινή Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο πως η πρώτη συνδιάσκεψη έγινε Αύγουστο· που οι χωριανοί βρίσκονταν στα χωριά για το καλοκαίρι -διάσπαρτοι στην Ελλάδα και το εξωτερικό τον υπόλοιπο χρόνο.
Από τους πρωτεργάτες της ΦΕΚ, ο Κρικέλης, πρόεδρος (εκτελέστηκε αργότερα από ναζιστές σε στρατόπεδο), ήταν στην Αθήνα, ο Γιαννέλος, βασικός εκ των μελών, στην Καρδίτσα, ο Κοσπεντάρης –βασικός συντελεστής της ΦΕΚ– υπηρετούσε, φιλόλογος, στην Καβάλα. Με αλληλογραφία «στήνανε» τη ΦΕΚ! Μόνο καλοκαίρι μπορούσαν να βρεθούν και τότε άνθρωποι στα χωριά τους, προπαντός στα ορεινά. Για λόγους ποικίλους. Πρώτα πρώτα, η φτώχεια. Μετά, αντικειμενικές δυσκολίες: αποστάσεις, δρόμοι, συγκοινωνίες, επικοινωνίες γενικά, ταχυδρομείο, τηλέφωνο· όλα δυσπρόσιτα.

Πολλά από τα κρίσιμα, υλικά, ζητήματα λειτουργίας των χωριών της περιοχής που έθεσε, αρκετά και ξεκίνησε, τότε η ΦΕΚ, παρέμειναν για πάντα ανεπίλυτα. Ισως σε κείνη την κλειστή κοινωνία του τέως Δήμου Δολόπων οι δυσκολίες –κοινές με την υπόλοιπη ορεινή Ελλάδα– να είχαν και πρόσθετη βαρύτητα: Ο δήμος ανήκε τότε στην Ευρυτανία, που όμως δεν ήταν νομός (άρα με κάποια διοικητική αυτοτέλεια, όπως σήμερα· που πάλι και εφόσον…). Ηταν περιφέρεια του νομού Αιτωλοακαρνανίας. Αυτό σήμαινε: «τρέχα γύρευε». Τρέχα από τη δυτική Ευρυτανία, άρα την ανατολική Θεσσαλία, σε Μεσολόγγι και Αγρίνιο «να κάνεις τη δουλειά σου»! Με τις τότε συνθήκες! Τρεις μέρες ταξίδι! Οι κάτοικοι, εύλογα, ζητούσαν η περιοχή να υπαχθεί στον νομό Καρδίτσης. Το αίτημα κάποτε ικανοποιήθηκε. Οι Καροπλεσίτες, ιδιαίτερα, ζητούσαν (από τα πρώτα μέτρα που ζήτησε η ΦΕΚ) μεταφορά του χωριού σε άλλη θέση, λόγω κατολισθήσεων. Η αίτηση ακόμα εκκρεμεί!
Τι συνέβαινε λοιπόν τότε σε κείνη την ορεινή περιοχή της Ευρυτανίας. Συνέβαινε περίπου ό,τι και στην άλλη ορεινή Ελλάδα, γενικά· μην αναφερθούμε και στις αστικές περιοχές· εποχή μεγάλων, αιματηρών απεργιών άλλωστε! Το ψήφισμα κιόλας της Α' Συνδιάσκεψης Κοινοτήτων Δήμου Δολόπων είναι πειστήριο σαφούς διαμαρτυρίας, «διά την εκ μέρους της Πολιτείας τελείαν εγκατάλειψιν του Δήμου και όλης της Επαρχίας». Καταλήγει δε σε προτάσεις εξόδου, ενδελεχείς, τεκμηριωμένες, μάλλον εφικτές ακόμα και για κείνη την εποχή και περιοχή. Πώς περιγράφεται στο ψήφισμα η εν γένει κατάσταση; Σημειώνω ενδεικτικά, όπως σε τίτλους: Οικονομική/πνευματική εξαθλίωση. Αιτία, η καταστροφή γεωργίας/κτηνοτροφίας. Ανεπάρκεια γεωργικού κλήρου (πρόταση αναδιανομής με απαλλοτρίωση τσιφλικιών και λιβαδικών εκτάσεων). Κάτοικοι κατά τα ¾ ακτήμονες. Ολοσχερής καταστροφή παραγωγής (1935). Κίνδυνος θανάτων από πείνα (συνέβησαν θάνατοι από πείνα· υπάρχει σχετικό άρθρο του Κοσπεντάρη σε τοπική εφημερίδα). Παντελής έλλειψη συγκοινωνίας. Κάκιστη διατροφή. Συνεχής υποσιτισμός. Και…
…Εδώ παρενεβλήθη η παλιά μου ιδιότητα του διορθωτή εφημερίδων: «… και έλλειψιν πάσης ιατρικής, φαρμακευτικής και νοσοκομειακής περιθάλψεως» έγραψε, προφανώς, ο συγγραφέας Φώτης Κατέβας. Αλλά έχωσε την ουρά του ο δαίμων και άλλαξε το «ιατρικής» σε «ιστορικής» -«έλλειψιν ιστορικής περιθάλψεως» δημοσιεύτηκε! Αλλο που δεν ήθελα! Αυτό είναι, σκέφτηκα. Τότε και τώρα. Πάντα. Εκείνο που δεν έχουμε και μας είναι εντελώς απαραίτητο, γιατί χωρίς αυτό είναι σαν να μην είμαστε, σαν να μην υπάρχουμε, είναι ότι δεν έχουμε επαρκή ιστορική περίθαλψη! Δεν έχουμε ούτε ιστορική ασφάλεια, ούτε ιστορική επικούρηση, ούτε καν σταθμό πρώτων ιστορικών βοηθειών. Με δυο λόγια, είμαστε ανιστόρητοι.
Γι’ αυτό και προτείνω έτσι να δούμε, σαν σταθμό πρώτων ιστορικών βοηθειών, την τεράστια προσπάθεια που κατέβαλαν τότε οι πρωτεργάτες της ΦΕΚ, για να ανυψώσουν τόπο και άνθρωπο. Ετσι να δούμε και το κινούν, την πρόθεση του συγγραφέα και της εκδοτικής ομάδας της Ευτοπίας, να φέρουν την Ιστορία στο παρόν, με συσχετισμούς και συγκρίσεις, ώστε να μελετηθεί από το παρόν η Ιστορία, ως θέση τότε και συμπέρασμα σήμερα, άρα ως περίθαλψη! Με γενική διαπίστωση, τώρα και πάντα, πως οι εν ζωή ουτοπίες είναι συχνά -ευτυχώς- πραγματοποιήσιμες!

_______
Επιμέλεια κειμένου: Γιώργος Σταματόπουλος

Βότανα γνωστά σε όλους μας που θεραπεύουν....

Takis Bitounis

     ΒΟΤΑΝΑ.....ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ....    
ΦΥΛΛΑ ΕΛΙΑΣ: Διουρητικό, Υπέρταση, Αρτηριοσκλήρωση, Ζαχαρώδη Διαβήτη.
ΦΑΣΚΟΜΗΛΟ: Τονωτικό, Διεργετικό, Κατάθλιψη, Εφιδρωτικό, Δυσπεψία, Γαστρίτιδα, Αρθρίτιδα, Υπερτασικό.
ΤΣΟΥΚΝΙΔΑ: Διουρητικό, Σάκχαρο, Αφροδισιακό, Ουρικό Οξύ, πέτρες στη χολή
ΤΣΑΪ ΠΡΑΣΙΝΟ: Αντιοξειδωτικό, Τονωτικό, Χοληστερίνη, Υπέρταση, Υπερένταση, Υπερτριγλυκερίδια.
ΤΣΑΪ ΜΑΥΡΟ: Διεγερτικό, Τονωτικό, Διάρροια, Χωνευτικό, Θερμαντικό, Εφιδρωτικό, Κρυολόγημα, Βήχας, Συνάχι, Διουρητικό,
ΤΡΙΦΥΛΛΙ: Τονωτικό, Αναιμία, Βρογχίτιδα, Κοκίτης, Βήχας, Εξωτερική Χρήση για πρηξίματα και πληγές.
ΤΙΛΙΟ: Ελαφρά υπνωτικό, Βήχας, Ρευματισμούς, Αρθρίτιδα, Δυσκοιλιότητα, Δυσπεψία, Πέτρες στα Νεφρά, Ημικρανίες.
ΣΥΚΟΦΥΛΛΑ: Άσθμα, Βήχας, Φαρυγγίτιδα.
ΣΚΟΡΔΟ: Αρτηριοσκλήρωση, Υπέρταση, Χοληστερίνη, Τριγλυκερίδια, Καρδιακά προβλήματα, Νευραλγίες,
ΣΕΛΙΝΟ: Διεγερτικό, Αρθρίτιδα, Βρογχίτιδα, Ανορεξία, Ρευματισμούς, Διουρητικό, Τονωτικό, Ουρικό οξύ.
ΡΙΓΑΝΗ: Βήχας, Στομαχόπονος, Άσθμα, Διάρροια, Εντερικές Διαταραχές, Ρευματισμούς, Πονόδοντος.
ΠΕΥΚΟ: Βρογχίτιδα, Πνευμονία, Βήχας, Ρευματισμοί.
ΜΕΛΙΣΣΟΧΟΡΤΟ: Τονωτικό, Μελαγχολία, Αϋπνίες, Ουρικό Οξύ, Ναυτία, Υπέρταση, Ταχυκαρδίες, Νευρική ένταση, Ενοχλήσεις στομάχου, Κρυολόγημα.
ΜΑΡΑΘΟΣ: Αδυνάτισμα, Διουρητικό, Δυσπεψία, καθαρίζει τα Νεφρά, Ναυτία, Πέψη, Βήχας, Γρίπη, ρυθμίζει την Έμμηνο Ρύση, αυξάνει την ποσότητα γάλακτος.
ΜΑΝΤΖΟΥΡΑΝΑ: Αϋπνίες, Άγχος, Στομαχόπονος, Πονοκέφαλος, Κοιλόπονος.
ΜΑΙΝΤΑΝΟΣ: Διουρητικό, Υπέρταση, πέτρες στα Νεφρά, Ταχυπαλμία, πόνους Περιόδου.
ΛΕΜΟΝΙ: Δροσιστικό Αρθρίτιδα, Πυρετός, Ρευματισμοί, Βήχας, Δυσπεψια
ΚΡΙΘΑΡΙ: Τονωτικό, Έλκος, Στομαχικές Διαταραχές, Φυσική δύναμη, Αντιοξειδωτικό, Χοληστερίνη.
ΚΡΕΜΜΥΔΙ: Διαβήτης, Τονωτικό, Υπέρταση.
ΚΑΡΥΔΟΦΥΛΛΑ: Τονωτικό, Σάκχαρο, Εξωτερική Χρήση για τις Δερματοπάθειες.
ΙΤΙΑ: Τονωτική, Πυρετός, Αρθρίτιδα, Πονοκέφαλος, Φλεγμονές.
ΕΛΙΑ (φύλλα φρέσκα ή αποξηραμένα): Αρτηριακή πίεση, Χοληστερίνη, Σάκχαρο.
ΔΥΟΣΜΟΣ: Πόνους στομάχου, Αέρια, Κρυολόγημα, Ναυτία, Άγχος, Ένταση, Πόνους περιόδου
ΔΕΝΔΡΟΛΙΒΑΝΟ: Τονωτικό, Κατάθλιψη, Καρδιά, Πονοκέφαλος, Τυμπανισμός, Υπερκόπωση, Εξωτερικά για τριχόπτωση, Πιτυρίδα.
ΔΑΦΝΗ: Ρευματισμούς, Αρθριτικά, Πυρετός.
ΓΑΪΔΟΥΡΑΓΚΑΘΟ: Τονωτικό, Ορεκτικό, Πέτρες Χολής, Συκώτι.
ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ: Δυσπεψία, Βήχας, Πυρετός, Δυσεντερία, Πνευμονία, Νεύρα.
ΒΑΛΣΑΜΟ: Κατάθλιψη, Δερματικές Φλεγμονές, Τραύματα, Εγκαύματα, Δερματικές παθήσεις
ΑΛΟΗ: Αυξάνει την όρεξη, Εξωτερική Χρήση: για την περιποίηση του δέρματος από εγκαύματα, αμυχές και πληγές
ΑΓΚΙΝΑΡΑ: Διουρητικό, Ορεκτικό, Συκώτι, Χολή, Χοληστερίνη, Σάκχαρο.
________

Δευτέρα 6 Αυγούστου 2018

ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΣ, ΤΣΑΓΚΑΡΑΔΑ ΠΗΛΙΟΥ

ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΣ, ΤΣΑΓΚΑΡΑΔΑ ΠΗΛΙΟΥ
......
Να σ' αγναντεύω, θάλασσα, να μη χορταίνω, 
απ' το βουνό ψηλά 
στρωτήν και καταγάλανη και μέσα να πλουταίνω 
απ' τα μαλάματά* σου τα πολλά. 
                                                                              Κ. Βάρναλης

~~~~~~~~~~~~
φωτογραφία και σχολιασμός 
Θανάσης Ιατρούδης‎
 ΦΥΣΙΟΛΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ, 
5 Αυγούστου 2018

Τρίτη 8 Μαΐου 2018

Από "το μικρό μου χωραφάκι" Θεραπευτικά σαπούνια με έλαιο Πορτοκαλιού λεμονιού αρμπαρόριζας, τσουκνίδας, μολόχας και πολλά πολλά περισσότερα!!

ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ


Στο μικρο μου χωραφακι 
Καλαμάτα



Χειροποίητα Σαπούνια Ελαιολάδου με θεραπευτικά σπιτικά έλαια για το πρόσωπο
τα χέρια και για όλο το σώμα
Θεραπευτικά σαπούνια με έλαιο Πορτοκαλιού λεμονιού αρμπαρόριζας, τσουκνίδας, μολόχας και πολλά πολλά περισσότερα!!




  Προϊόντα        
Βιολογικό Εξαιρετικά Αγνό παρθένο Ελαιόλαδο, Ελιές ποικιλίας Καλαμών και τσακιστές, Λεμόνια, Πορτοκάλια, Γκρέιπ φρουτ, μανταρίνια, χωριάτικα αυγά, εποχιακά κηπευτικά σε περιορισμένη ποσότητα, γλυκά κουταλιού, μαρμελάδες, λικέρ φρούτων, σαπούνια ελαιολάδου και πολλά άλλα!!!!

Περισσότερες πληροφορίες και παραγγελίες στην παρακάτω δ/νση: 

https://www.facebook.com/%CE%A3%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%81%CE%BF-%CE%BC%CE%BF%CF%85-%CF%87%CF%89%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%B1%CE%BA%CE%B9-493870044106914/

Παρασκευή 4 Μαΐου 2018

Οι χελώνες πέφτουν συχνά θύματα της ταχύτητας των οχημάτων που διέρχονται


Zacharoula Gaitanaki
ΖΩΝΗ ΑΡΚΑΔΙΑΣ


Αυτή την εποχή, πολλές μικρές - κυρίως - χελώνες κυκλοφορούν στην ύπαιθρο της πατρίδας μας. Κάποιες προσπαθούν να διασχίσουν και τους δρόμους μεγάλης κυκλοφορίας, αλλά πέφτουν συχνά θύματα της ταχύτητας των οχημάτων που διέρχονται. Αν τις δείτε, αφήστε τες να περάσουν κι ας φτάσετε λίγα λεπτά αργότερα στον προορισμό σας,...
ΠΛΑΣΜΑ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ
Μέσ' στα χωράφια του χωριού

κινείται μια χελώνα,
είν' Άνοιξη και ξύπνησε
απ' τη νάρκη του χειμώνα.


Μαζί με το καβούκι της,
το στέρεο σπιτικό της,
ψάχνει να 'βρει λίγο φαϊ,
περνάει τον καιρό της.

Είν' απ' το χέρι του Θεού
και με σοφία πλασμένη,
όπου την δείτε, αφήστε τη
να ζει ευλογημένη.

ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ ΓΑΪΤΑΝΑΚΗ
(Ζώνη Αρκαδίας, 5/5/2018).

[Η φωτογραφία της χελώνας είναι από τη Ζώνη Αρκαδίας.]

Σάββατο 28 Απριλίου 2018

Ρίγανη: η ανεκτίμητη αξία του ελληνικού βοτάνου και οι ιδιότητές του

Εναλλακτικές Θεραπείες & Φαρμακείο Της Φύσης 

Ρίγανη // Επιστημονική ονομασία: Ορίγανον το κοινόν - Origanum vulgare // Οικογένεια: Χειλανθών

Περιγραφή της ρίγανης
Η λέξη «ορίγανον» προέρχεται από το ελληνικό «όρος» και το «γκάνος» που σημαίνει λαμπερό, άρα, ορίγανον σημαίνει λαμπερό βουνό. Η ρίγανη είναι ιθαγενής της Ευρώπης και έχει εγκλιματιστεί στη Μέση Ανατολή. Είναι αρωματικό ποώδες, πολυετές και θαμνώδες φυτό, που ευδοκιμεί σε ασβεστολιθικά εδάφη κοντά στη θάλασσα. Περίπου το 75% των ειδών της ρίγανης βρίσκονται στην ανατολική περιοχή της μεσογείου και ελάχιστα στη δυτική. Στην Ελλάδα φύεται στα πιο άνυδρα και ανεμοδαρμένα βουνά και νησιά της χώρας μας, από την Κρήτη στην Πελλοπόνησο μέχρι τη Μακεδονία, καθώς και στα περισσότερα νησιά μας.
Έχει ύψος 20-80 εκ. και φύλλα αντίθετα, μήκους 1-4 εκ. Αναπτύσσεται καλά σε εδάφη με pH 6-9 και μπορεί να αναπτυχθεί, όταν καλλιεργείται, ακόμα και σε πολύ φτωχά, ξηρά και πετρώδη εδάφη. Τα άνθη της έχουν χρώμα άσπρο-μώβ και ανθίζει από Ιούνιο κυρίως μέχρι Αύγουστο, ανάλογα με την περιοχή.
Αν βγάλουμε προσεκτικά, από το έδαφος, μικρά φυτά ρίγανης με ριζίδια το χειμώνα ή νωρίς την άνοιξη, μπορούμε να τα μεταφυτεύσουμε σε γλάστρες αρχικά και αργότερα στο χώμα. Η φύτευση πραγματοποιείται από τον Οκτώβριο έως το τέλος της άνοιξης. Τα νέα φυτά θα είναι ιδιαίτερα εύρωστα, κυρίως το δεύτερο χρόνο της καλλιέργειάς τους.
Η ρίγανη είναι σκληρό και ανθεκτικό φυτό και δεν χρειάζεται πολύ νερό. Την συναντάμε, σε άγρια μορφή, κυρίως σε ηλιόλουστα και πετρώδη εδάφη σε όλη τη Μεσόγειο. Στην αγορά τη βρίσκουμε αποξηραμένη σε διάφορες μορφές (ματσάκια ή μαδημένη μέσα σε γυάλινα ή πλαστικά βαζάκια ή σακουλάκια).
Τα αποξηραμένα φύλλα και άνθη της μπορούν να διατηρηθούν για χρόνια αν αποθηκευτούν σε βάζα που κλείνουν ερμητικά και μακριά από το φως. Δροσερά φύλλα ρίγανης αποθηκεύονται και στην κατάψυξη.

Συστατικά

Η ρίγανη είναι καλή πηγή φυτικών ινών. Περιέχει πτητικά έλαια, στερόλες και φλαβονοειδή. Είναι πλούσια σε βιταμίνη C, Ε, Κ, Α, μαγγάνιο, μαγνήσιο, ασβέστιο,ψευδάργυρο, κάλιο, νιασίνη, φώσφορο και σίδηρο καθώς και σε β-καροτίνη. Περιέχει, επίσης, λουτείνη, ζεαξανθίνη, κρυπτοξανθίνη, πινένιο, λιμονένιο, οκιμένιο, καρυοφυλλένιο και ουρσολικό και ροσμαρινικό οξύ. Η ξερή ρίγανη περιέχει 3 έως 5% αιθέριο έλαιο σε μερικές δε περιοχές μπορεί να φτάσει και να περάσει το 7% και αυτό συμβαίνει μόνο σε περιοχές της Ελλάδας και συγκεκριμένα στην Κρήτη, στην Αμοργό, στο Γύθειο και στη Χερσόνησο του Άθου.

Ιστορία και παράδοση

Από την αρχαιότητα, η ρίγανη χρησιμοποιείται προς όφελος της ανθρωπότητας. Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση παρουσιάστηκε στους Ασσυρίους το 3.000 π.Χ., οι οποίοι περιέγραψαν πολλές ιατρικές εφαρμογές της.
Κατά πολλές έννοιες, αποτελεί βιβλικό φάρμακο και λίγοι άνθρωποι καταλαβαίνουν πως η ρίγανη ήταν γνωστή ως Bible hyssop, κι αυτό υπονοεί ότι μπορεί να τη χρησιμοποιούσαν από την εποχή του Αβραάμ ή ίσως και νωρίτερα.
Οι αρχαίοι, σίγουρα χρησιμοποιούσαν τη ρίγανη ως καρύκευμα, και ακόμη χρησιμοποιείται με αυτό τον τρόπο. Η διαφορά είναι πως εκείνοι την χρησιμοποιούσαν και σαν φάρμακο, επειδή η πείρα τους απεδείκνυε πως η τακτική της χρήση βοηθούσε σε πολλές περιπτώσεις μολύνσεων και ασθενειών.
Οι Έλληνες τη χρησιμοποιούσαν εκτεταμένα σαν φάρμακο και υπήρξε η προσφιλέστερη συνταγή εκατοντάδων αρχαίων Ελλήνων θεραπευτών. Τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους Ρωμαίους, αποτελούσε σύμβολο χαράς και ευτυχίας και κατά την παράδοσή τους, οι γαμπροί και οι νύφες στέφονταν με δάφνη και ρίγανη.
Ο Διοσκουρίδης τη συνιστούσε σε εκείνους που παρουσίαζαν απώλεια της όρεξής τους ενώ το αφέψημα ρίγανης πίστευαν ότι γιατρεύει τους σπασμούς της κοιλιάς και αντιμετωπίζει τις δηλητηριάσεις.
Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, Ισλαμικοί γιατροί ανέπτυξαν πολλές χρήσεις για τη ρίγανη καθώς και για το αιθέριο έλαιό της. Στους επόμενους αιώνες προωθήθηκε σαν γιατρικό για μια μεγάλη γκάμα πνευμονικών παθήσεων.
Ο Γκέραρντ της Βρετανίας, στο χειρόγραφό του από το 17ο αιώνα, περιγράφει πως η ρίγανη ήταν κορυφαίο γιατρικό. Στις ΗΠΑ, η ρίγανη άρχισε να γίνεται γνωστή μόλις στις αρχές του 20ου αιώνα.

Ρίγανη: Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις

-είναι ισχυρό αντιοξειδωτικό
-συντελεί στη ρύθμιση του τυμπανισμού, διεγείροντας την έκκριση της χολής
-θεωρείται ασφαλές εμμηναγωγό
-για τους πόνους των μυών
-το λάδι της είναι αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της ακμής
-κατά των μολύνσεων
-κατά της αρθρίτιδας
-για την αντιμετώπιση του άσθματος
-κατά της δυσάρεστης αναπνοής
-για τα έλκη και τις πληγές της κατάκλισης
-για τις μολύνσεις της ουροδόχου κύστης
-για τους καλόγερους
-για τα εγκαύματα
-για μολύνσεις και έλκη του στόματος
-για τους πόνους των δοντιών
-κατά του βήχα, της γρίπης και του κρυολογήματος
-για τους χρόνιους ρευματισμούς
-μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη
-Οι βλαστοί της ρίγανης καταπραΰνουν μώλωπες και πρηξίματα, αν χρησιμοποιηθούν σαν κατάπλασμα
-για τη διάρροια
-για την πιτυρίδα και τη σμηγματόρροια
-για τους μύκητες νυχιών και δακτύλων
-για τις τροφικές δηλητηριάσεις
-για τις ψείρες της κεφαλής
-για το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και την εντερική ατονία
-βοηθάει στην υπέρταση και την αρτηριοσκλήρυνση
-για κράμπες ποδιών
-για τους πονοκεφάλους
-για το πεπτικό έλκος
-για πνευμονικές παθήσεις
-για την ψωρίαση
-για διαταραχές του προστάτη
για τον κνησμό και τις ασθένειες από τσιμπούρια

Η ρίγανη καταπολεμά το Νοροϊό

Μελέτη του Πανεπιστημίου της Αριζόνα κατέληξε ότι η καρβακρόλη που περιέχεται στη ρίγανη μπορεί να καταπολεμήσει το Νοροϊό. Ο νοροϊός αποτελεί το συχνότερο αίτιο επιδημιών ιογενούς γαστρεντερίτιδας σε παιδιά και ενήλικες, σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ. Η καρβακρόλη απογυμνώνει τον ιό από την “πανοπλία» του (ένα σκληρό εξωτερικό, πρωτεϊνικό κάλυμμα), καθιστώντας τον πιο ευάλωτο και πιο εύκολο να καταστραφεί.
Η επικεφαλής της μελέτης Dr Kelly Bright  ανέφερε τα εξής: “Η καρβακόλη θα μπορούσε δυνητικά να χρησιμοποιηθεί ως απολυμαντικό τροφίμων, καθώς επίσης και επιφανειών, σε συνδυασμό με άλλα αντιμικροβιακά. Απαιτείται να γίνουν περαιτέρω μελέτες, ωστόσο η καρβακόλη έχει ένα μοναδικό τρόπο να επιτίθεται στον ιό, κάτι που της προσδίδει μια πολύ ενδιαφέρουσα προοπτική». Πειράματα έχουν δείξει ότι η καρβακόλη δρα άμεσα επάνω στο καψίδιο, το σκληρό πρωτεϊνικό περίβλημα του ιού, που περιέχει το γενετικό του υλικό. Ακριβώς γι’ αυτό, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι είναι απίθανο ο ιός να αναπτύξει αντοχή σε αυτήν. Αν χρησιμοποιηθεί ως απολυμαντικό θα είναι μακράς διάρκειας, όχι διαβρωτικό, χωρίς αναθυμιάσεις και ασφαλές, λένε οι ειδικοί.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στην τελευταία έκδοση του επιστημονικού περιοδικού Journal Of Applied Microbiology.

Άλλες χρήσεις

– Η ρίγανη είναι ένα καλό συντηρητικό για κρεμώδη τρόφιμα, όπως μαγιονέζα και σάλτσες για σαλάτες.
– Μπορείτε να αρωματίσετε με ρίγανη ελαιόλαδα, τα οποία με αυτόν τον τρόπο διατηρούνται περισσότερο, ξίδια αλλά και ελιές μαύρες.
– Η ρίγανη ταιριάζει πολύ με σοταρισμένα μανιτάρια και κρεμμύδια.
– Το λάδι της ρίγανης χρησιμοποιείται στην παρασκευή σαπουνιών, μύρων και οδοντόκρεμας.

Παρασκευή – δοσολογία

Αφέψημα

Σε ένα μπρίκι με νερό βράζουμε 1 κ.γ ρίγανη για λίγα λεπτά, το σουρώνουμε και το πίνουμε.

Έγχυμα

Σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό ρίχνουμε 1 κ.γ ρίγανη, το σκεπάζουμε και το αφήνουμε για 10-15 λεπτά. Το σουρώνουμε και το πίνουμε, κατά προτίμηση ζεστό.

Για το μπάνιο

Ρίχνουμε αφέψημα ρίγανης μέσα στο νερό του μπάνιου, για να καταπραύνουμε και να τονώσουμε το δέρμα μας. (Βράζουμε για λίγα λεπτά, 80-100 γρ. ρίγανης σε 1 λίτρο νερού).

Γαργάρα

Κάντε γαργάρες 2-3 φορές την μέρα με αφέψημα ρίγανης, για στοματικά προβλήματα, έλκη και πονόδοντο

Ρίγανη για την πιτυρίδα και την ξηροδερμία

Η ρίγανη είναι εξαιρετικά αποτελεσματική στην καταπολέμηση της πιτυρίδας και της ξηροδερμίας. Σε ένα λίτρο νερού ρίξτε μια χούφτα ρίγανης και αφήστε το να σιγοβράσει σε χαμηλή φωτιά για 5 λεπτά. Σουρώστε και χρησιμοποιήστε το υγρό πριν το λούσιμο κάνοντας ταυτόχρονα απαλό μασάζ στο κεφάλι σας. Η συνταγή είναι πολύ αποτελεσματική.

Ενδιαφέροντα στοιχεία για τη ρίγανη

-Η ρίγανη έχει 12 φορές περισσότερο αντιοξειδωτική δράση από το πορτοκάλι, 30 από την πατάτα και 42 από το μήλο
-Η φρέσκια ρίγανη πρέπει να αποθηκεύεται στο ψυγείο τυλιγμένη σε ένα ελαφρώς βρεγμένο χαρτί κουζίνας
-Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, αν κάποιο τραυματισμένο κατσίκι από βέλος κυνηγού, έτρωγε ρίγανη, η πληγή του έκλεινε!
-Με λίγη ρίγανη στην τροφή των πτηνών σας κρατάτε τις αρρώστιες μακριά τους
-Η εισπνοή της σκόνης από ρίγανη προκαλεί φτάρνισμα και βοηθάει στο να καθαρίσει το αναπνευστικό σύστημα και ιδιαιτέρως οι πνεύμονες.
-Η λαϊκή ιατρική στη χώρα μας, χρησιμοποίησε τα φύλλα της, τηγανιτά σε λάδι ελιάς, ως κατάπλασμα και για εντριβές σε περιπτώσεις πιασίματος κυρίως της μέσης
-Για να διατηρήσετε το άρωμά της και το ωραίο πράσινο χρώμα της πρέπει να την αποξηραίνετε σε δροσερό μέρος μακριά από τον ήλιο που την ξεθωριάζει και της δίνει ένα καφετί χρώμα. Αν θέλετε μπορείτε να την τρίψετε ανάμεσα στις δύο παλάμες σας, για να της δώσετε μια πιο λεπτή υφή.
-Ρίξτε λάδι ρίγανης μέσα σε καθαριστικά διαλύματα για να καθαρίσετε και να απολυμάνετε επιφάνειες πάγκων, νεροχύτες, φούρνους και ψυγεία.
-Προσθέστε λίγες σταγόνες από λάδι ρίγανης μέσα στη σαπουνάδα για το πλύσιμο των πιάτων για να τα απολυμάνετε.
-Για το αφέψημα χρησιμοποιούνται οι βλαστοί του φυτού, όταν είναι ανθισμένο, γιατί τότε περιέχει το έλαιο που έχει τη μεγαλύτερη θεραπευτική αξία.

Πότε και πως πρέπει να συλλέγουμε τη ρίγανη

Η ρίγανη είναι αυτοφυές φυτό και χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή να μην την ξεριζώνουμε. Ήδη έχει παρατηρηθεί έλλειψη σε βουνά της Αττικής όπως ο Παρνασσός. Στην εποχή της ανθοφορίας της, κόβουμε τα ανθισμένα κλωνάρια με μέγεθος 30 – 35 εκατοστά. Τα συγκεντρώνετε σε ματσάκια και τα κρεμάτε ανάποδα έως ότου ξεραθούν. Έπειτα, τα τρίβετε με το χέρι σας.

10 λόγοι που αξίζει να έχετε τη δική σας γλάστρα ρίγανης

1. Η μυρωδιά της φρέσκιας ρίγανης είναι πολύ καλύτερη από της αποξηραμένης
2. Ο Έλληνας ιατρός της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Γαληνός, έλεγε πως η φρέσκια ρίγανη δυναμώνει το σώμα μας
3. Θα αποκομίσετε όλα τα οφέλη που αναφέρθηκαν παραπάνω
4. Είναι ένα πεντανόστιμο μπαχαρικό που νοστιμίζει τις τροφές
5. Προστατεύει τα υπόλοιπα φυτά σας από ασθένειες και επιβλαβή έντομα
6. Απωθεί τα έντομα το καλοκαίρι
7. Θα συμβάλλετε στην προστασία της άγριας ρίγανης στα βουνά μας
8. Λίγη ρίγανη βοηθάει και τους καλούς μας φίλους, τα σκυλιά και τα καναρίνια για να έχουν ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα
9.  Το σπίτι σας θα μυρίζει εξοχή
10. Χρειάζεται ελάχιστο πότισμα. Για την ακρίβεια όσο λιγότερο την ποτίζετε, τόσο πιο έντονη η μυρωδιά της και τόσο πιο ισχυρά γίνονται τα πολύτιμα συστατικά της.

Προφυλάξεις – Παρενέργειες

Το λάδι ρίγανης είναι μια ασφαλής αλλά και ισχυρή ουσία που όμως η χρήση της δεν θα πρέπει να γίνεται αλόγιστα.
-Να αποφεύγεται η θεραπευτική χρήση της ρίγανης κατά την εγκυμοσύνη
-Αποφεύγετε να καταναλώνετε εμπορικά αιθέρια έλαια ρίγανης εσωτερικά, καθώς μπορεί να εμφανιστεί οργανική τοξικότητα. Ένας αριθμός εμπορικά διαθέσιμων αιθέριων ελαίων είναι μη φαγώσιμα, γι΄αυτό, πρέπει να δείχνετε προσοχή.
-Μην κάνετε εσωτερική λήψη αν πίνετε τακτικά αλκοόλ ή κάνετε χρήση φαρμάκων. Συμβουλευτείτε πρώτα το γιατρό σας.
*Οι πληροφορίες που περιέχονται έχουν πληροφοριακό χαρακτήρα. Συμβουλεύεστε πάντα κάποιον ειδικό πριν εφαρμόσετε οποιαδήποτε πληροφορία. Η χρήση όσων αναφέρονται είναι αποκλειστικά και μόνον δική σας ευθύνη.

Τετάρτη 25 Απριλίου 2018

Αντιμετώπιση του ωιδίου της τριανταφυλλιάς

Αντιμετώπιση του ωιδίου της τριανταφυλλιάς


Κατά την περίοδο της άνοιξης, στην επιφάνεια των φύλλων της τριανταφυλλιάς εμφανίζεται μια λευκή αλευρώδη σκόνη σαν χνούδι που εξαπλώνεται και στα μπουμπούκια. Αυτά τα συμπτώματα οφείλονται στο ωίδιο, την πιο συχνή μυκητολογική ασθένεια που προσβάλλει και εξασθενεί τα φυτά της τριανταφυλλιάς. Το ωίδιο της τριανταφυλλιάς, θα το συναντήσουμε και με άλλα ονόματα σε διάφορες περιοχές όπως: χολέρα, μπάστρα, αλευρά ή σίρικα.

• Ποιες είναι οι συνθήκες που ευνοούν το ωίδιο της τριανταφυλλιάς;
 
Η ασθένεια του ωίδιου της τριανταφυλλιάς ευνοείται από τις υγροθερμικές συνθήκες της άνοιξης και την συναντάμε πιο έντονη σε τριανταφυλλιές που είναι φυτεμένες σε σκιερές θέσεις ή σε μέρη που δεν αερίζονται επαρκώς. Ακόμα, μπορεί να συναντήσουμε το ωίδιο της τριανταφυλλιάς σε φυτά τριανταφυλλιάς που διαβρέχεται το φύλλωμά τους, όπως αυτές που βρίσκονται μέσα σε χλοοτάπητα (γκαζόν). Το ωίδιο της τριανταφυλλιάς θεωρείται πολύ μεταδοτική ασθένεια, καθώς ακόμη και ένα απλό αεράκι μπορεί να την διασπείρει πολλά μέτρα μακριά.

• Πώς αντιμετωπίζουμε προληπτικά το ωίδιο της τριανταφυλλιάς;
 
Για την αντιμετώπιση του ωιδίου της τριανταφυλλιάς, αποφεύγουμε καταρχήν τη φύτευση της τριανταφυλλιάς σε σκιερά μέρη. Επίσης, οι πυκνές φυτεύσεις τριανταφυλλιάς δημιουργούν συνθήκες κακού αερισμού που ευνοούν την εξάπλωση της ασθένειας του ωιδίου. Επίσης, αποφεύγουμε τη διαβροχή των φύλλων της τριανταφυλλιάς στους κήπους, όταν ποτίζουμε με λάστιχο, καθώς και σε κήπους με γκαζόν όπου δεν είναι καλά ρυθμισμένο το αυτόματο πότισμα. Η κατάλληλη μέθοδος ποτίσματος της τριανταφυλλιάς είναι η άρδευση με σταγόνες για να την προστατέψουμε από την ανάπτυξη του μύκητα.
 
• Πώς αντιμετωπίζουμε θεραπευτικά το ωίδιο της τριανταφυλλιάς;
 
Για την καταπολέμηση του ωίδιου της τριανταφυλλιάς, αφαιρούμε και απομακρύνουμε τα προσβεβλημένα τμήματα της τριανταφυλλιάς και όλα τα πεσμένα φύλλα της που αποτελούν εστίες μόλυνσης της ασθένειας και τα καίμε. Παράλληλα, σκονίζουμε τις τριανταφυλλιές με θειάφι κάθε 15 μέρες στα φύλλα και γύρω από τη ρίζα. Το σκόνισμα πρέπει να γίνεται τις απογευματινές ώρες, όταν δεν έχει έντονη ηλιοφάνεια και θερμοκρασίες κάτω των 28 °C.

• Κι ένα τελευταίο μυστικό για την αντιμετώπιση του ωίδιου της τριανταφυλλιάς
 
Για την αντιμετώπιση του ωίδιου της τριανταφυλλιάς σε προληπτικό επίπεδο, μπορούμε να προστατεύσουμε τις τριανταφυλλιές με αυτοσχέδια οικολογικά σκευάσματα που θα παρασκευάσουμε. Για παράδειγμα, διαλύουμε 100ml γάλα σε ένα λίτρο νερό ή 1 κοφτή κουταλιά της σούπας μαγειρική σόδα μαζί με ένα κουταλάκι του γλυκού πράσινο τριμμένο σαπούνι και ψεκάζουμε το φύλλωμα της τριανταφυλλιάς, κάθε δέκα μέρες, κατά τις απογευματινές ώρες.

Δες ακόμα πληροφορίες για την αντιμετώπιση της σκωρίασης τριανταφυλλιάς και της μελίγκρας, καθώς και συμβουλές για φροντίδα τριανταφυλλιάς.

___________